پیش از آن که به مبحث NFT بپردازیم، ابتدا دارایی‌های دیجیتال را بررسی می‌کنیم. بازار شامل دو نوع دارایی دیجیتال می‌باشد:
• دارایی تعویض‌پذیر یا قابل معاوضه
• دارایی تعویض‌ناپذیر یا غیرقابل معاوضه
دارایی‌های تعویض پذیر می‌توانند به یکدیگر تبدیل شوند و ارزش همه‌ی آنها یکسان می‌باشد. مثلا دلار آمریکا یک دارایی قابل تعویض است. اگر شخصی از شما بپرسد که اکنون قیمت دلار آمریکا به ریال چقدر است، شما از او نمی‌پرسید قیمت کدام اسکناس دلار؟ زیرا قیمت تمام آنها در بازار یکسان می‌باشد.
اما اگر کسی از شما بپرسد قیمت ماشین چند است؟ شما باید بدانید منظور او کدام ماشین است، زیرا قیمت هریک با دیگری تفاوت دارد. این نوع از دارایی‌ها غیرقابل تبدیل هستند و ارزش آنها منحصر به فرد است.
مفهوم NFT در بازار رمزارز‌ها
در بازار رمز ارز‌ها بیت‌کوین یک دارایی قابل تعویض است، چراکه اگر شما و فردی دیگر هر دو در کیف پول خود بیت‌کوین را ذخیره کرده باشید، قیمت‌شان با یکدیگر تفاوتی ندارد. سایر ارز ها مانند اتریوم، بایننس کوین، ریپل، آدا و بسیاری از رمز ارزهای بازار نیز، یک دارایی قابل تبدیل هستند و ارزش یک کوین اتر با دیگر کوین آن هیچ تفاوتی ندارد.
NFT مخفف چیست؟
Non-Fungible Token را به اختصار NFT می‌گویند. در متون فارسی از NFT به توکن غیرقابل تعویض، توکن غیرمثلی (یعنی مثل و مانندی ندارد)، توکن غیرقابل معاوضه، توکن بی‌همتا و توکن یکتا ترجمه شده است. NFT یک توکن منحصربه فرد بوده و با هیچ چیز دیگری قابل تعویض نیست (در جهان تنها یک تابلوی نقاشی مونالیزا وجود دارد که داوینچی آن را خلق کرده است). یکی از مهم‌ترین کاربردهای NFT در صنعت بازی (Game) است.
ویژگی های توکن NFT
• نادر بودن: ارزش NFTها از کمبود آنها ناشی می‌شود. اگرچه توسعه دهندگان NFT می‌توانند هر مقداری برای توکن‌های غیر قابل تعویض ایجاد کنند، اما اغلب برای افزایش نادر بودن، توکن‌ها را محدود می‌کنند.
• غیر قابل تقسیم بودن: بیشتر توکن‌های غیر قابل تعویض در واحد‌های کوچک‌تر قابل تقسیم نیستند. برای مثال شما یا کل یک قطعه‌ی هنری دیجیتال را خریداری می‌نمایید و یا اصلا خریداری نمی‌کنید.
• منحصر به فرد بودن: NFTها یک تب اطلاعات دائمی دارند که منحصر به فرد بودن آنها را ثبت می‌کند. به این معنی که هرکدام از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار هستند.
سازوکار NFT چیست؟
NFTها فارغ از کاربردشان یک رمز ارز بوده و مبتنی بر یک شبکه بلاک‌چین اند. در حال حاضر شبکه بلاک‌چین اتریوم میزبان بسیاری از پروژه‌های فعال در این حوزه است. NFT بر بستر شبکه اتریوم توکنی است که با استاندارد ERC-721 ایجاد می‌شود. در واقع این استاندارد در شبکه اتریوم به منظور ایجاد توکن غیر قابل تعویض ایجاد شده است. به واسطه استاندارد ERC-721، از منحصربه‌فرد بودن NFT اطمینان حاصل می‌شود. افراد می‌توانند با نوشتن توکن براساس استاندارد ERC-721 اتریوم یک توکن غیرقابل معاوضه ایجاد کنند. همچنین پلتفرم‌های ساخت NFT بسیار زیادی در اکوسیستم اتریوم وجود دارد و هرکدام نیز نقاط ضعف و قوت مخصوص به خود را دارند.
ورود به پروژه‌های NFT
قبل از سرمایه‌گذاری در پروژه‌های NFT بهتر است یک سری نکات را در نظر بگیرید. کارمزد فعالیت در این نوع پروژه‌ها بالاست. ضمنا این نوع توکن‌ها را هرگز با توکن‌هایی مانند بیت‌کوین مقایسه نکنید. شما هر زمانی که بخواهید می‌توانید بیت‌کوین خود را بفروشید زیرا می‌دانید تقاضا برای خرید ارزهای دیجیتالی مانند بیت‌کوین زیاد است. اما در مورد توکن‌های غیرقابل معاوضه یا همان NFTها این گونه نیست.
نمونه‌هایی از بهترین NFTها
• تصویری با نام «Disaster Girl» نیز بسیار مشهور است. دخترکی را به تصویر کشیده که در مقابل یک آتش سوزی در حال پوزخند است. در سال ۲۰۰۵ با مبلغ ۵۰۰هزار دلار به فروش رسیده است.
• اولین خانه دیجیتالی با نام «Mars House» که با قیمت ۵۰۰هزار دلار به فروش رسیده است. این خانه به صورت سه بعدی و شیشه‌ای طراحی شده است.
• اثر هنری «Everydays – The First ۵۰۰۰ Days» که در سال ۲۰۲۱ با قیمتی برابر ۳/۶۹ میلیون دلار به فروش رفت.
• بازی CryptoKitties اولین پروژه بازی مبتنی بر NFT بود که در سال ۲۰۱۷ روی بلاک‌چین اتریوم راه‌اندازی شد. این پروژه با قیمتی برابر با ۲۰۰هزار دلار به فروش گذاشته شده است.
این نوع توکن‌ها نوظهور بوده و ورود به آنها دارای ریسک‌هایی می‌باشد. به همین دلیل قبل از اقدام به انجام چنین پروژه‌هایی بهتر است تحقیقات خود را کامل کرده تا احتمالات ضرر و زیان را به حداقل رسانده و تجربه‌ای جذاب و سودمند داشته باشید.