هوش مصنوعی و انقلاب در مالی غیرمتمرکز (دیفای)
در سالهای اخیر، هوش مصنوعی (AI) و فناوری بلاکچین به عنوان دو نیروی تحولساز در جهان تکنولوژی ظهور کردهاند. ترکیب این دو فناوری در حوزه دیفای (DeFi) موجب تغییرات بنیادینی در سیستمهای مالی سنتی شده است. اما هوش مصنوعی چگونه میتواند دیفای را تغییر دهد و بهبود بخشد؟ تحریریه صرافی پارسی پی به سوالات محتمل پاسخ خواهد داد.
هوش مصنوعی در دیفای؛ از تحلیل داده تا کشف فرصت های جدید
دیفای با وعدهٔ «بانک بدون بانکدار» متولد شد، امّا خیلی زود حجم تراکنشها، تنوّع پروتکلها و پیچیدگی ریسک از توان نظارت دستی فراتر رفت. هوش مصنوعی همان موتور تحلیلی است که میتواند این آشوب داده را به سیگنالهای لحظهای تبدیل کند؛ ترکیبی که پژوهشهای دانشگاهی آن را یکی از داغترین ترندهای فینتک دو سال اخیر میدانند.
جایی که AI همین حالا در دیفای کار میکند
هوش مصنوعی دیگر یک اسباببازی تحقیقاتی نیست؛ در لایههای مختلف اکوسیستم غیرمتمرکز مشغول کار است:
• تحلیل پیشبین بازار و آربیتراژ
مدلهای LSTM و Transformer با بلعیدن دادههای رویزنجیره—از TVL و نرخ سوخت تا عمق استخرها—حرکت بعدی قیمت را حدس میزنند و باتهای آربیتراژ را ظرف صدم ثانیه به اجرا میگذارند.
• تنظیم پویا در صرافیهای خودکار
الگوریتمهای یادگیری تقویتی (RL) درلحظه پارامترهای بازارسازان خودکار را تغییر میدهند تا لغزش کاربر کم و سود تأمینکنندهٔ نقدینگی پایدار بماند. پلتفرمهایی نظیر Gauntlet این منطق را برای Aave و Compound پیاده کردهاند.
• وامدهی بدون وثیقه و امتیازدهی اعتباری
شبکههای گرافنیوز رفتار کیفپولها را روی کل بلاکچین رصد میکنند و احتمال نکول را میسنجند؛ راهی که Maple Finance برای باز کردن دریچهٔ وامهای شرکتی در سایدچین آزموده است.
• شکار حفرهٔ امنیتی قبل از هک
اتوانکودرها و مدلهای تشخیص ناهنجاری، کد سالیدیتی و جریان تراکنش را بهطور ۲۴/۷ اسکن میکنند. سرویسهایی مثل HackenAI میتوانند الگوی حمله را قبل از وقوع کامل تشخیص دهند و زنگ خطر را به حاکمیت DAO بفرستند.
افق نزدیک؛ چه در راه است؟
۱) سالیدیتی: افزونهای که به محض تایپ کد، حفرهٔ امنیتی را لاینت به لاینت نشان دهد.
۲) ارکستریتور هوشمند میانزنجیرهای: رباتی که نقدینگی، وام و فارم را همزمان در لایههای اتریوم، سولانا و رولآپهای L2 بهینه کند.
۳) خزانهٔ DAO با مغز RL: بودجهٔ انجمن، نرخ بهره و پاداش نقدینگی بهطور خودکار توسط الگوریتم یادگیری تقویتی تنظیم شود و جامعه فقط KPI نهایی را رأی بدهد.
نتیجتا اینکه هوش مصنوعی همان توربوشارژری است که میتواند دیفای را از یک آزمایشگاه پرریسک به سامانهای دقیق، امن و فراگیر تبدیل کند؛ اما اگر مدل، شفافیت کُد را زیر سایهٔ «جعبه سیاه» بپوشاند، دوباره در دام همان تمرکزی میافتیم که قرار بود از آن فرار کنیم. آیندهٔ موفق AI×DeFi فقط با سه اصل تضمین میشود: دادهٔ پاک، مدلِ توضیحپذیر و حاکمیتی که تصمیم آخر را به دست جامعه بسپارد—نه سرورِ پنهان در سیلیکونولی.
منبع: کوین مارکت کپ
